1. Đơn vị hành chính Việt Nam
Đơn vị hành chính là hệ thống phân chia lãnh thổ, giúp hình thành, tổ chức quản lý phát triển một quốc gia. Hệ thống chính trị khác nhau có mô hình đơn vị hành chính khác nhau. Phân cấp hành chính Việt Nam như mô tả trong Hình 1: Cấp tỉnh-thành phố trung ương, huyện quận và thành phố thị xã thuộc tỉnh và cấp hành chính cơ sở là xã, thị trấn (khu vực nông thôn) và phường (khu vực đô thị).
Nguồn: Báo cáo OECD về chính sách đô thị Việt Nam, 2018
Hình 1: Cấu trúc đơn vị hành chính Việt Nam
Khi có nhu cầu (chính sách KTXH lớn, đô thị hóa, tăng giảm dân số, …) việc nhập, chia tách các đơn vị hành chính diễn ra theo các nghị quyết của các cấp có thẩm quyền. Ví dụ nước ta từng nhập các tỉnh huyện thành các đơn vị lớn hơn cuối những năm 1970, cũng như chia tách lại những năm 1990. Kinh nghiệm cho thấy việc nhập tách cần cân nhắc một cách phù hợp nhằm tạo tác động tích cực cho phát triển.
2. Cập nhật thay đổi các đơn vị hành chính Việt Nam 2019-2020
Trong các năm 2019-2020 vừa qua, Việt Nam đã tiến hành tinh giản một số đơn vị hành chính (ĐVHC) chưa đảm bảo tiêu chuẩn (diện tích, dân số). Theo đó đã giảm 8 đơn vị huyện quận, 556 ĐVHC cấp xã thông qua nhập các xã, thị trấn nhỏ (tách ra từ xã lớn trước đó, giải thể 1 số xã vào các xã xung quanh …. Trên góc độ đô thị hóa, đợt điều chỉnh này cũng nhập 4 huyện vào các thành phố, chuyển nhiều huyện thành thi xã, nhập nhiều xã vào các thị trấn (149 xã).
Tác dụng tích cực là giảm đầu mối quản lý, cán bộ nhân viên và chi bộ máy thường xuyên. Tuy nhiên việc này cũng gây xáo trộn đáng kể cho các địa phương (sáp nhập và tiếp nhận), trước mắt là lỗ hổng dịch vụ, nhân lực cơ sở vật chất dôi dư, thông tin liên quan đến địa chỉ cư trú … Vì đơn vị hành chính là cơ sở điều hành quản lý phát triển, thống kê … nên việc cập nhật thông tin ĐVHC nhanh chóng sẽ giảm các tác động này.
3. Một số kết quả Với cố gắng cập nhật thông tin qua nhiều nguồn, Công ty AMD đã cập nhật đợt điều chỉnh ĐVHC này với các ranh giới hành chính đến cấp xã trên các nền tảng bản đồ mở. Tuy nhiên, khi có tài liệu bổ sung, những nơi có tên mới, sẽ cần cập nhật mã ĐVHC mới. Đối với những nơi giải thể chia tách vào các ĐVHC khác, sẽ cần cập nhật chính xác các điều chỉnh ranh giới. Dưới đây là một số kết quả cập nhật sau khi điều chỉnh:
Hệ thống đô thị 2021:
Các ĐVHC cấp huyện và xã phường thị trấn toàn quốc 2021:
Tỉnh Thanh hóa sau khi giảm 75 ĐVHC cấp xã:
Nguồn tham khảo:
Báo cáo OECD về chính sách đô thị Việt Nam 2018: https://www.keepeek.com//Digital-Asset-Management/oecd/urban-rural-and-regional-development/oecd-urban-policy-reviews-viet-nam_9789264286191-en#page5
Đợt sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính tại Việt Nam 2019-2021: https://vi.wikipedia.org/wiki/%C4%90%E1%BB%A3t_s%E1%BA%AFp_x%E1%BA%BFp,s%C3%A1p_nh%E1%BA%ADp%C4%91%C6%A1n_v%E1%BB%8B_h%C3%A0nh_ch%C3%ADnh_t%E1%BA%A1i_Vi%E1%BB%87t_Nam_2019%E2%80%932021
Tiếng Việt 
English